تغییرات بدن در اوایل بارداری

مادری که قرار است موجود زنده ای را در درون خود پرورش دهد، به طبع هم ظاهر و هم درون او دچار تغییرات خواهد شد.

آشنایی و آگاه بودن از این تغییرات موجب می شود تا مادر دوره ی بارداری را بدون دلهره و دلواپسی سپری کند. چون اکثر این تغییرات کاملاً طبیعی بوده و جای نگرانی ندارند.

در این مقاله قصد داریم شما را با تغییرات بدن در اوایل بارداری آشنا کنیم تا اگر شاهد هر یک از این تحولات در بدن خود بودید، تعجب نکنید و هراسان نشوید؛ چون با توجه به خصوصیات جسمی و روحی هر فرد، شاید این تغییرات کمی متفاوت باشد ولی در بدن هر بانویی که قرار است مادر شود اتفاق می افتد.

اهم تغییرات بدن مادر در ماههای اول بارداری که در این متن به آن ها خواهیم پرداخت عبارتند از:

• تغییرات هورمونی در دوران بارداری
• تغییرات خلق و خو در بارداری
• تکرر ادرار در دوران بارداری
• حساسیت سینه ها در دوران بارداری
• کمر درد در بارداری
• و …

تغییرات هورمونی در اوایل بارداری

اولین تغییری که در اوایل بارداری رخ می دهد افزایش شدید و ناگهانی سطح هورمون استروژن و پروستروژن در بدن مادر است.

افزایش میزان هورمون استروژن در ماههای اول حاملگی باعث حالت تهوع می شود ولی در سه ماهه ی دوم بارداری موجب رشد و تکامل مجاری شیری در پستانها خواهد شد.

همچنین افزایش این هورمون باعث تشکیل جفت در رحم مادر شده که جنین از طریق آن تغذیه می شود. بالا بودن سطح پروستروژن موجب افزایش سایز رحم شده و آن را برای رشد جنین آماده می کند.

همچنین افزایش این هورمون در بدن باعث تغییر میزنای (که کلیه را به مثانه وصل می کند) می شود. علاوه بر این مفاصل و رباط های بدن را شل می کند.

تغییرات خلق و خو در بارداری

اگر در اوایل بارداری دمدمی مزاج شدید، بی علت عصبانی می شوید، غمگین هستید و بدون دلیل گریه می کنید نگران نباشید؛ چون این تغییرات خلق و خو کاملاً عادی است. علت اصلی این اتفاق نیز در اثر ورود هورمون BhCG از طریق جفت به بدن مادر است.

با ورود این هورمون میزان استروژن و پروستروژن در اوایل بارداری بالا رفته و موجب سیل عظیمی از تغییرات در بارداری می شود.

برای درمان نوسانات خلقی و همچنین برای داشتن حال خوب در اوایل بارداری، بهتر است به جای استفاده از داروهای شیمیایی از روشهای دیگری مثل روش های زیر استفاده کرد:

• استراحت و خواب کافی
• تفریحات سالم
• ورزش
• ارتباط با افرادی که قبلاً دوره ی بارداری را سپری کردند
• برقراری ارتباط عاطفی با همسر، صحبت کردن در مورد نگرانی ها
• برخوداری از حمایت خانواده

بسیاری از اقدامات دیگر وجود دارد که هر فردی با توجه به خصوصیات جسمی و روحی خود می تواند انجام دهد تا وضعیت فیزیکی و روانی خود را بهبود بخشد.

 عوارض بارداری در همه یکسان نیست و ممکن است هر یک از این علائم در هر مادری متفاوت باشد.

تکرر ادرار در دوران بارداری

 تکرر ادرار مخصوصاً در هفته های اول بارداری به دلیل ترشح هورمون از جفت است که جریان خون در کلیه ها را افزایش می دهد و باعث تولید حدود ۲۵% بیشتر از حد معمول ادرار در بدن می شود.

علاوه بر آن فشار ناشی از افزایش حجم رحم در اثر بزرگ شدن جنین، بر مثانه ی زن، باعث تکرر ادرار در بارداری می شود.

تکرر ادرار یکی از عوارض شایع در بارداری است؛ اما اگر دفع ادرار همراه با خون، درد زیر شکم، تب و لرز، درد و سوزش هنگام ادرار، حالت تهوع و ادرار بدبو و کدر باشد، احتملالاً دچار عفونت ادراری شدید و باید برای درمان آن جدی باشید. چون عفونت ادراری یک تهدید جدی برای سلامت جنین و مادر محسوب می شود.

حساسیت سینه ها در دوران بارداری

بالا رفتن هورمون استروژن در بدن مادر در طول بارداری، موجب تغییر بافت پستانها می شود. همزمان با تغییرات هورمونی، سینه ها متورم، دردناک و نسبت به لمس حساس می شوند.

هاله ی دور نوک سینه ها تیره تر شده و دانه های کوچک و برجسته ای (مونتگری) در آن نمایان می شود. سایز سینه ها نیز نسبت به قبل از بارداری بزرگ تر می شود.

حدوداً در ماه سوم بارداری ماده ای زرد رنگ از سینه ها ترشح می شود که آغوز نامیده می شود که سینه ها را برای شیردهی آماده می کند.

برای کاهش درد پستانها در دوره ی بارداری، بهتر است از سوتین های نخی که نسبتاً جنس نرم و ملایمی دارند استفاده کرد. چون باعث می شود پوست بهتر نفس بکشد.

کمردرد در بارداری 

هر چند کمر درد در روزهای عادی می تواند به دلایل زیادی ایجاد شده باشد، اما در دوره ی بارداری به علت ترشح هورمونی به نام ریلکسین در رحم مادر است.

این هورمون بر روی رباط های ستون فقرات تاثیر می گذارد و باعث شل شدن رباط ها و مفاصل کمر می شود و در نهایت منجر به کمر درد می شود. همچنین ریلکسین باعث سستی و نرمی استخوان لگن می شود و بدن مادر را برای زایمان آماده شود.

برای تسکین کمر درد در بارداری بهتر است به پهلو بخوابید، از کمپرس آب گرم یا سرد استفاده کنید، برای بلند کردن اشیا از روش مناسب استفاده کنید، از پوشیدن کفش پاشنه بلند بپرهیزید. اگر کمر درد بیشتر از دو هفته طول کشید به پزشک معالج خود اطلاع دهید.

لکه بینی در بارداری

خونریزی و لکه بینی در روزهای ۶ تا ۱۲ بارداری بسیار شایع است و معمولاً ۲۵ در صد زنان باردار لکه بینی در این دوره را تجربه می کنند.

لکه بینی در این زمان به علت لانه گزینی تخمک بارور شده در دیواره ی رحم است. لانه گزینی باعث پارگی بخشی از مویرگهای رحم شده و موجب خونریزی و لکه بینی می شود.

فرق لکه بینی لانه گزینی با خون قاعدگی در بارداری:

• در خون ریزی لانه گزینی لخته خون نیست ولی در قاعدگی دیده می شود.
• لکه بینی در پریود به رنگ قرمز است ولی در لانه گزینی به رنگ صورتی روشن و تیره است.
• لکه بینی در لانه گزینی حداکثر سه روز طول می کشد اما در زمان قاعدگی به مدت حداقل ۶ روز است.
• گرفتگی عضلات در هر دو نوع لکه بینی وجود دارد؛ اما در لانه گزینی رو به بهبود است ولی در پریود شدیدتر می شود.
• لکه بینی و خونریزی در لانه گزینی نامنظم است ولی در قاعدگی در طول دوره ی خاصی شروع شده و بدون وقفه ادامه دارد.

البته هر نوع خونریزی و لکه بینی در بارداری به جز در زمان لانه گزینی که به علت و مشخصات بارز آن اشاره شد، می تواند خطرناک باشد و سلامت مادر و جنین را تهدید کند.

بنابراین اگر در طول دوره ی بارداری دچار لکه بینی و خونریزی شدید، در اولین فرصت به پزشک اطلاع دهید تا علت آن مشخص شود و درمان شود.

حالت تهوع در سه ماهه اول بارداری

حالت تهوع (ویار) معمولاً از هفته ی چهارم دوره ی بارداری آغاز می شود. علت دقیق بروز این حالت معلوم نیست.

ولی احتمالاً ایجاد چنین وضعیتی در مادر را به دلیل افزایش هورمون استروژن میدانند. سطح بالای این هورمون باعث تقویت حس بویایی در مادر می شود و او را نسبت به بوها حساس می کند.

ویار در بارداری امکان دارد زن را نسبت به شوهرش متنفر کند و این مربوط به حساس شدن مادر به بوها می شود.

البته ویار و بروز چنین حالت هایی موقتی است و معمولا تا سه ماهه ی دوم و شاید تا آخر دوره ی حاملگی طول می کشد.

برای رفع حالت تهوع، بهتر است از خوردن غذاهای چرب خودداری شود و غذا را با آرامش و حوصله میل نمود. همچنین مصرف زنجبیل و لیمو ترش در غذاها و خوردن عسل برای کاهش حالت تهوع صبحگاهی توصیه می شود.

اگر استفراغ مداوم و همراه با تب شدید، درد پایین شکم و به هم خوردن تعادل طبیعی بدن باشد مراجعه به پزشک ضروری است تا به صورت اصولی و درست علت آن بررسی شود.

ماسک حاملگی (ملاسما)

ماسک حاملگی یکی دیگر از تغییرات دوره ی بارداری است که موجب تیره شدن هاله سینه، ایجاد لک در صورت و تیره شدن خط زیر ناف می شود که بعد از پایان حاملگی معمولاً به حالت قبل از بارداری بر می گردد.

ترک های پوستی در بارداری دائمی است یا موقتی؟

در اواخر دوره ی بارداری در اثر رشد سریع جنین، پوست بدن مادر کشیده شده و باعث ایجاد ترک در پوست شکم، ران، سینه و پشت می شود. مرطوب نگه داشتن این نواحی در بارداری از اهمیت زیادی برخودار است.

چون ترک های ایجاد شده شاید بعد از دوره ی بارداری کم رنگ شوند ولی کاملاً از بین نخواهند رفت. پس بهتر است قبل از ترک خودردن پوست بدن، قسمت مستعد ترک را با روغن کنجد، زیتون یا هر مرطوب کننده مناسب دیگری ماساژ دهید تا پوستتان سالم بماند.

سخن آخر

دوره ی سه ماهه ی اول بارداری سخت ترین دوره ی حاملگی محسوب می شود. به علت تغییرات زیادی که در ظاهر و همچنین در درون مادر رخ می دهد، اوغافلگیر، متعجب و هراسان می شود.

برای همین سعی کردیم شما را با تغییرات بدن در اوایل بارداری آشنا کنیم تا اگر شاهد هر یک از این تغییرات در بدن خود شدید، نگران نشوید و بدانید که بسیاری از این تغییرات کاملاً طبیعی است و هر مادر بارداری ملزم به تجربه ی آن است.

بنابراین هر گونه سوال یا مشکلی در مورد تغییرات بدن در اوایل بارداری داشتید با مشاوران همیشه همراه در “الو راستین سلامت” در میان بگذارید تا این دوره پر استرس را با آرامش خیال سپری کنید.