مصرف الکل در زنان قبل از بارداری می تواند تاثیرات بسیار نامطلوبی در زمینه باروری و حفظ جنینی در دوران حاملگی داشته باشد. الکل با ایجاد تغییرات گسترده بر روی مغز، قدرت باروری را در افراد کاهش می دهد و سبب بروز ناتوانی در نگهداری جنین احتمالی می شود.
سقط های بی دلیل جنین و یا ناباروری های طولانی مدت در اثر مصرف الکل ایجاد می شود. همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده اتانول موجود در الکل سبب تاثیر بر سلامت مادر برای حمایت از جنین در طول دوران بارداری می شود.
در این مقاله قصد داریم تا شما عزیزان را با جوانب مصرف الکل در زنان قبل از بارداری آشنا کنیم و پیرامون موضوعات زیر اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم. با ما همراه باشید:
- مضرات مصرف الکل در زنان قبل از بارداری
- منظور از الکل یا نوشیدنی های الکلی ممنوعه پیش از بارداری چیست؟
- چرا الکل باعث اختلال در رشد جنین می شود؟
- تاثیر مصرف الکل پیش از بارداری بر کبد زنان
- از چه زمانی پیش از بارداری می بایست مصرف الکل متوقف شود؟
- تاثیر نوشیدن الکل بر تخمک گذاری
- پیگیری لازم در زمان نوشیدن الکل پیش از بارداری
مضرات مصرف الکل در زنان قبل از بارداری
الکل یکی از نوشیدنی های روانگردانی است که با تاثیر مستقیم بر روی عملکرد مغز و اختلال در گیرنده های عصبی سبب ایجاد سرخوشی در افراد می شود.
این اختلالاتی که در مغز ایجاد می شوند به دلیل برهم خوردن سیستم دستور دهی و تعیین تکلیفی است که مغز در جریان اتانول موجود در الکل برای گیرنده های عصبی ایجاد می کند.
برهم خوردن نظم طبیعی هورمونی نیز در این جریان ایجاد می شود. زمانی که نظم نرمال ترشح هورمون ها دچار اختلال شود، بسیاری از تغییرات در بدن افراد نمایان می شود.
یکی از این اختلالات عدم ترشح هورمون های جنسی و شروع تخمک گذاری در زمان مورد انتظار است. همین امر سبب می شود تخمک گذاری با اختلال روبرو شود و روند باروری متوقف گردد.
در زیر می توانید مضرات مصرف نوشیدن الکل در زنان پیش از بارداری را مشاهده فرمایید:
- اختلال در عملکرد تخمدان ها: مصرف الکل می تواند سطح هورمون تستوسترون را در زنان پیش از بارداری کاهش دهد و سبب اختلال در عملکرد درست تخمدان ها شود.
- بر هم خوردن نظم هورمونی: با تاثیراتی که مغز از الکل می پذیرد، روند ترشح هورمون ها دچار اشکالات عدیده می شود و این امر سبب کاهش و یا افزایش بیش از حد هورمون استرادیول و لوتینزه کننده می شود. تمامی این عوامل روند بارداری را با اختلال روبرو می کند و سبب ناباروری مقطعی در زنان می شود.
- اختلالات طیف جنینی: از دیگر مضرات مصرف الکل در زنان قبل از حاملگی اختلالاتی است که پس از اقدام به بارداری برای جنین رخ می دهد. نقص عضوهای مادرزادی و مشکلات مغزی از جمله این آسیب هاست.
- مشکلات جسمی: مصرف الکل می تواند مشکلات جسمی زیادی را برای زنان ایجاد کند. از جمله این مشکلات می توان به آسیب های کبدی و قلبی اشاره کرد. الکل به دلیل برخورداری از میزان بالایی از سموم ناشی از اتانول، تاثیرات مخربی بر اندام های کبدی و کلیوی می گذارد و این امر می تواند در طول دوران بارداری فرد را مستعد ابتلا به دیابت کند.
- سندروم جنین الکلی: نوزادانی که از مادران الکلی متولد می شوند همواره دارای بی قراری های نامتعادل و غیر منطقی هستند. این نوزادان به دلیل وجود بقایای الکل در خون مادرانشان، همواره به این ماده روانگردان نیازمند می شوند و پس از تولد به دلیل عدم برخورداری از آن واکنش های منفی دائمی نسبت به محرک های طبیعی بیرونی نشان می دهند.
منظور از الکل یا نوشیدنی های الکلی ممنوعه پیش از بارداری چیست؟
شاید در ذهن بسیاری از بانوانی که قصد بارداری و فرزند آوری دارند این موضوع شکل گرفته باشد که مصرف کم و یا استفاده از نوشیدنی های با مقادیر کمتر الکل ضرری به روند بارداری و رشد و نگهداری از جنین در آینده برایشان ایجاد نکند.
اما باید بگوییم بر اساس تحقیقاتی که در سال گذشته در کشورهای اروپایی انجام شده، ۵۵ درصد از زنانی که حتی به میزان بسیار کم و با فواصل زمانی طولانی از نوشیدنی های الکلی استفاده کرده اند، شاهد بروز مشکلات بسیار زیادی در زمان بارداری خود بوده اند.
مصرف تمامی فرآورده های الکلی از جمله آبجو، شراب خانگی و یا صنعتی، ودکا، ویسکی و عرق کشمش و یا خرما می تواند سبب بروز مشکلاتی که به آن اشاره کردیم شود. ترکیب این نوشیدنی ها با سایر مایعات به دلیل کاهش میزان الکل موجود در آن ها نیز نمی تواند گزینه مناسبی برای کاهش مضرات آنان باشد.
علاوه بر نوع نوشیدنی، مقدار استفاده امنی نیز برای مشروبات الکلی وجود ندارد. نوشیدن حتی یک دهم از یک لیوان کوچک از الکل می تواند اختلالاتی بسیار بزرگ در افراد مستعد ایجاد کند و سبب بروز مشکلات غیر قابل پیش بینی و حل نشدنی در جریان بارداری شود.
چرا الکل باعث اختلال در رشد جنین می شود؟
یکی از مهمترین عللی که سبب ممنوعیت مصرف الکل در دوران بارداری می شود این است که الکل می تواند اختلالات بسیار بغرنجی در روند سلامت جنین در بارداری ایجاد کند.
احتمال ایجاد نقص عضوهای شدید و ناهنجاری های اندامی در نوزادانی که از مادران الکلی متولد می شوند بسیار بسیار بیشتر از سایر مادرانی است که قبل و در حین بارداری به طور کل از مشروبات الکلی مصرف نکرده اند. الکل اثرات بسیار مخربی بر سلامت جسم و روان نوزاد و مادران می گذارد.
در زیر می توانید شایع ترین اختلالاتی که در روند رشد و یا شکل گیری اندام های جنین در دوران بارداری بواسطه مصرف الکل توسط مادر ایجاد می شود را مشاهده فرمایید:
- بروز ناهنجاری های شکاف کام
- اختلال در عملکرد دستگاه گوارش جنین
- بروز ناهنجاری های لوله های عصبی یا گاستروشیزیس
- بروز ناهنجاری های اندامی
- تولد نوزادان با وزن بسیار کم
- برخورداری نوزاد از اندازه سر کمتر از نرمال
- نارسایی های قلبی کلیوی
تاثیر مصرف الکل پیش از بارداری بر کبد زنان
الکل می تواند آسیب های بسیار شدیدی را متوجه کبد بانوان کند. سیستم بدنی بانوان همواره نسبت به آقایان از حساسیت بیشتری برخوردار است.
میزان جذب مواد غذایی و مایعاتی که بدن یک زن وارد می شود بیشتر از مردان است و این به دلیل خاصیت باروری و فرزند آوری بانوان است.
به همین دلیل ورود مواد سمی به بدن یک زن می تواند تاثیرات بسیار مخرب تری نسبت به مردان داشته باشد.
از جمله آسیب ها و تاثیر مصرف الکل پیش از بارداری بر کبد زنان موارد زیر است:
- بروز کبد چرب بواسطه رسوب مواد سمی و چربی روی سطوح آن
- اختلال در آنزیم های AST و ALT کبد
- بروز هپاتیت های الکلی
- بزرگ شدن بیش از حد کبد
- بروز زردی در بانوان
- بروز سیروز های کبدی
- نیاز به کورتون یا پنتوکسی فیلین برای درمان کبد
از چه زمانی پیش از بارداری می بایست مصرف الکل متوقف شود؟
همانند ممنوعیت مصرف بسیاری از داروها در زمان بارداری مانند عدم مصرف مسکن در دوران بارداری و یا استفاده از سبک غلط تغذیه ای، پیش از بارداری نیز لازم است تا اقداماتی در این زمینه ها انجام شود تا این دوران با کمترین میزان ریسک طی شود و سلامت جنین و مادر مشترکا تضمین شود.
بانوانی که اقدام به مصرف الکل پیش از بارداری می کنند و تصمیم به بارداری دارند می بایست بر اساس نتایج اعلام شده توسط سازمان جهانی بهداشت، تقریبا از دو تا سه ماه پیش از بارداری، به طور کلی الکل را کنار گذاشته و به هیچ وجه حتی به مقدار کم و یا فقط یکبار آن را مصرف نکنند.
همچنین لازم است تا علاوه بر زنان، مردان نیز در این دوران از نوشیدن الکل جلوگیری کنند تا از کیفیت اسپرم بالاتر و تعداد بیشتری از آنان برخوردار باشند.
برای داشتن فرزندی سالم و توانمندی در نگهداری از آن داشتن سبک تغذیه ای و استفاده از غذاهای سالم و مقوی و همچنین بهره مندی از مکمل هایی که توسط متخصصان تجویز می شود، لازم و ضروری است.
تاثیر نوشیدن الکل بر تخمک گذاری
همانطور که به آن اشاره کردیم نوشیدن الکل می تواند روند تخمک گذاری در بانوان را با اختلال روبرو کند. در صورتی که یک بانو دچار عارضه تخمک گذاری نامنظم و پریود غیر معمول و مرتب شود، احتمال باروری در او به شدت کاهش می یابد.
بانوانی که مقدار بیشتری از نوشیدنی های الکلی را پیش از بارداری مصرف کنند احتمال بروز ناباروری در آنان بسیار بیشتر از بانوانی است که اصلا از نوشیدنی های الکلی استفاده نمی کنند و یا به میزان کمتر از یک لیتر در یک ماه استفاده کرده اند.
پژوهش های اخیر حاکی از این بوده که مصرف الکل در بانوان سبب برهم خوردن تخمک گذاری آنان می شود. نتایج حاصل از این پژوهش ها را می توانید در زیر مشاهده فرمایید:
- تخمک گذاری در زنانی که اقدام به نوشیدن الکل می کنند همواره ضعیف و غیر مرتب انجام می شود.
- اتانول موجود در الکل می تواند سبب آسیب رسیدن به دستگاه های جنسی شود.
- میزان توانمندی فرد برای باروری بواسطه مصرف الکل کاهش می یابد و ممکن است اقدامات پزشکی بسیار گسترده برای جبران آن نیاز باشد.
- لقاح تخمک در بانوانی که الکل می نوشند با اختلال روبرو می شود.
پیگیری لازم در زمان نوشیدن الکل پیش از بارداری
در صورتی که اطلاعی پیرامون آسیب های الکل بر روی بارداری و یا جنین خود نداشته اید و اقدام به مصرف آن کرده اید، می بایست هر چه سریعتر به متخصص مربوطه این عمل را گزارش دهید.
تحت نظر یک متخصص آگاه بودن می تواند از بروز خطراتی که ممکن است سلامت شما و جنینتان را تهدید کند جلوگیری کند.
قطع مصرف الکل در هر زمانی که از بارداری خود مطلع شدید و یا تصمیم به آن گرفتید الزامی است. قرار گرفتن زیر نظر متخصصان می تواند سموم موجود در بدن که بواسطه نوشیدن الکل ایجاد شده را طی اقدامات پزشکی کاهش دهد و خطر سقط و یا تولد نوزادی با ناهنجاری های شدید را کاهش دهد.
علاوه بر سلامت جسمی سلامت روج شما نیز در این زمان بسیار اهمیت دارد. پس اگر اشتباها اقدام به نوشیدن الکل کردید سریعا اقداماتی که به آن اشاره کردیم را انجام دهید و خودتان را از استرس ناشی از این اقدام برهانید.
سلامت روح و عدم واقع شدن در استرس و اضطراب زیاد نیز می تواند فاکتور مهمی در تولد یک نوزاد نرمال و سالم باشد.
با دانستن باید ها و نباید های دوران بارداری هر فرد می تواند سطح کاملی از مراقبت هایی که لازم است از خود و فرزندش انجام دهد را یادگرفته و مبنای عمل قرار دهد.
در این مقاله سعی کردیم تا شما عزیزان را با خطرات مصرف الکل در زنان قبل از بارداری آشنا کنیم و پیرامون مضرات آن و پیگیری های لازم در صورت بروز این مصرف اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار دهیم.
در صورتی که پیرامون موارد فوق دچار ابهام و یا سوالی هستید و یا نیازمند به دریافت مشاوره های تخصصی در این زمینه اید می توانید با مشاوران ما در مرکز سلامت زنان سلام تماس حاصل فرمایید.
با تجربه ترین و آگاه ترین متخصصان موجود در کشور عزیزمان آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. مرکز تخصصی سلامت زنان سلام پایگاه امن و اطلاع رسان معتبریست که شما را در دستیابی به سطح مطلوبی از سلامت جسم و روان در هر مرحله از زندگی حمایت و هدایت می کند.
